donderdag 21 februari 2013

Niets is onmogelijk in de ZaterdagMatinee



Opnieuw heeft de ZaterdagMatinee een opera-in-concertvorm gebracht die het predikaat ‘historisch’ verdient. De organisatoren hadden zich een onmogelijke taak op de hals gehaald: de complete uitvoering van Richard Strauss’ Die Frau ohne Schatten. In onverkorte vorm hoor je hem nooit en dat is niet voor niets. Alleen al vijf solisten vinden die de hoofdrollen aankunnen is een heksentoer: stuk voor stuk krijgen ze partijen voorgeschoteld met een onwaarschijnlijk grote omvang en een lengte waarvoor ze het uithoudingsvermogen moeten hebben van een langeafstandsschaatser. En vind daar bovenop maar eens een dirigent die bereid is zich voor een eenmalige uitvoering het complete werk eigen te maken.
Met Vladimir Jurowski hebben ze een van de grote namen van dit moment binnengehaald. In Londen is hij net begonnen aan het festival The rest is noise, ‘the most ambitious modern music festival’ in de geschiedenis van de Southbank – thuisbasis van het London Symphony Orchestra. Daar klinken een jaar lang uitsluitend noten die geschreven zijn in de twintigste eeuw. Mooi dat Jurowski er juist nu tot over zijn oren bedolven is in de muziek van Richard Strauss.
Maar zelfs in Londen klinkt geen onverkorte versie van FroSch, zoals Strauss en librettist Hugo von Hofmannsthal hun geesteskind noemden. De opera, die al het voorgaande moest overtreffen, kreeg de vorm van een sprookje, compleet met een keizer en een keizerin. De keizerswereld zetten ze af tegen die van de eenvoudige textielverver Barak en zijn vrouw. De keizerin, zonder schaduw, daalt met een voedster af naar het rijk van de gewone mens om daar de schaduw en daarmee de vruchtbaarheid te kopen van Baraks vrouw. Mocht ze daarin falen dan zal de keizer langzaam verstenen.
Voor het keizerspaar tekenden twee beproefde grootheden: tenor Torsten Kerl en sopraan Anne Schwanewilms,  die hun schitterende reputatie helemaal waarmaakten. De Deense bas-bariton Johan Reuter (Barak) gaf de rol van verver niet alleen potentie maar ook warme betrokkenheid. Samen met de leninge Amerikaanse sopraan Christine Goerke als zijn vrouw is hij dé ontdekking van de lange middag. De Amerikaanse mezzo Jane Henschel bemiddelt als Voedster tussen het bovennatuurlijk keizerlijke en het menselijke. Ze staat vrijwel onafgebroken op het podium en blijft tot het einde onvermoeibaar in haar daverende lage register én in de ijlste hoogten.
De zesde hoofdrol is voor het Radio Filharmonisch Orkest. Onder leiding van Vladimir Jurowski speelde het groots en viriel maar de zangers schroeiden zich niet aan die donderkracht. Zelfs de heftigste koperpassages wist Jurowski open te breken om plaats te maken voor hun stemmen. Dat is de ware kunst van opera dirigeren. 

ZaterdagMatinee. Richard Strauss: Die Frau ohne Schatten. Solisten, Radio Filharmonisch Orkest, Groot Omroepkoor, Nationaal Kinderkoor o.l.v. Vladimir Jurowski. Amsterdam, Concertgebouw, 16/2.

Biëlla Luttmer
de Volkskrant, 18 februari 2013 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten