maandag 12 november 2012

Karateslagen van Frans Brüggen



Bij elk concert lijkt Frans Brüggen breekbaarder te worden. In de Doelen schuifelde de dirigent het podium op aan de arm van zijn goede vriend en mede-oprichter van het Orkest van de Achttiende Eeuw, Sieuwert Verster. Eenmaal op de bok was alles anders.
Met gerichte karateslagen liet Brüggen zijn troepen weten waar en in welke sfeer hij zijn inzetten wenste. Vanuit de elleboog brachten zijn gigantische, lange handen nuances aan: horizontaal golvend voor frases zonder accenten, of springerig als een jonge hond.
Hij viert met zijn wereldberoemde ensemble zijn liefde voor de muziek van Beethoven: in drie avonden komen alle vijf pianoconcerten voorbij, aangevuld met Brüggens eigen compilatie van dansen met als uitsmijter een solo voor een authentieke posthoorn.
Die Beethovenliefde is niet nieuw. Vorig jaar liet hij de complete symfonieën van zijn Weense held voorbijkomen en vier jaar geleden hoorden we zijn visie op de complete Pianoconcerten. Net als destijds is Kristian Bezuidenhout in de Doelen de solist van dienst.
En toch is Brüggens Beethoven een andere. Direct al in het openingsdeel van het Tweede pianoconcert lieten de contrabassen hun snaren knallen met een heftigheid die je zelfs in onze tijd van elektronische beats van je stoel vaagt. Direct daarna streek hij zijn publiek over de bol: de handen golfden horizontaal, het orkest fluisterde tere zanglijnen. Die extremen zijn groter geworden, alsof Brüggens relatie met de componist is verschoven van bewonderaar naar vertrouweling.
Ook Kristian Bezuidenhout heeft zijn band met Beethoven de afgelopen jaren verdiept. Hij is vrijer en uitgesprokener in zijn keuzes. De relatie met de oude, ervaren Brüggen is gelijkwaardiger dan bij eerdere concerten. Daarbij helpt het instrument dat hij bespeelt, een Conrad Graf uit 1824 uit de collectie van Edwin Beunk.
In het Eerste pianoconcert liet Bezuidenhout stiltes vallen: lijntjes stokten en werden opgevangen door Brüggen. De spanning liep op in de cadensen, de plekken waarin de solist zich in alle glorie aan zijn publiek laat horen, zonder tussenkomst van het orkest. Bezuidenhout raasde over de toetsen. Het laatste deel werd een uitdagend ritmische rondedans waarin Bezuidenhouts piano en de kleuren van het Orkest van de Achttiende Eeuw in elkaar verstrengeld raakten, zich van elkaar losmaakten en uiteindelijk in een gezamenlijke triomf eindigden.
Beethoven. Kristian Bezuidenhout, Orkest van de Achttiende Eeuw o.l.v. Frans Brüggen. Rotterdam, de Doelen, 10/11. Tot 12/11.
de Volkskrant, 12 november 2012

Geen opmerkingen:

Een reactie posten