Menahem Pressler
Schubert: Winterreise. Christoph Prégardien, Menahem
Pressler. Eindhoven, Muziekcentrum Frits Philips, 21/10.
Menahem Pressler, pianist en oprichter van het legendarische
Beaux Arts Trio, is op zijn 88ste begonnen aan een nieuwe carrière.
Na een leven vol strijkers, kamermuziek, plaat- en cd-opnamen heeft hij
besloten dat hij met een zanger wil gaan werken. En op zijn leeftijd begin je
niet met een liedje hier of een romance daar, maar ga je voor de compositie die
het hele leven omsluit: Winterreise van Franz Schubert.
Afgelopen zomer maakte hij daarmee tijdens het festival in Verbier
zijn debuut als liedbegeleider – bijna drie keer zo oud als de componist was
toen hij vlak voor zijn dood de cyclus voltooide – met aan zijn zijde de
lyrische tenor Christoph Prégardien. Na afloop juichte niet alleen het publiek
maar ook Pressler zelf: ‘I know I’m not dead yet but it feels as if I’m in
heaven,’ schreef hij na afloop aan zijn biografe.
Het tweede concert was zondagmiddag in Eindhoven, een van de
zeldzame plaatsen waar de nieuwe samenwerking te horen is. Het werd een emotionele
ervaring. Pressler mag door zijn leeftijd iets stroever in zijn spieren zitten
en van de triolendauw in 'Der Lindenbaum' dikke druppels maken, in de liedteksten
van Wilhelm Müller en de noten van Schubert lijkt ook zijn eigen geschiedenis
te resoneren. Het ontheemd zijn, het wegdrijven uit het leven, de thema’s van
Winterreise, zijn vertrouwd voor de man die als joods jongetje op de valreep het
Duitse Maagdenburg ontvluchtte en voor wie het einde inmiddels meer dan een
vage notie is.
In Christoph Prégardien (56) heeft hij een ideale
Winterreisepartner gevonden. Alleen al door zijn houding die net iets inzakt
als de hoop op liefde verdampt, door zijn ogen die een wegvliegende kraai
volgen, krijgt zijn uitvoering een zweem van theater. Zijn donkere tenorstem
laat de tekst van Müller woord voor woord doordringen bij het publiek, zijn
diepe begrip van de dichtregels gaan met Schubert, met Pressler, met Müller een
verbinding aan. Aan het einde van de middag is er die ene vraag aan de Dood,
aan Der Leiermann: Willst zu meinen Liedern deine Leier dreh’n? Aarzelend, met
besmuikte toon geeft Prégardien zich over. Zijn stem waait weg, naar het grote
Niets.
Op 29 december staan Christoph Prégardien en Menahem
Pressler met hetzelfde programma in Utrecht, op het Internationaal
Kamermuziekfestival van Janine Jansen.
Biëlla Luttmer
de Volkskrant, 23 oktober 2012
Geen opmerkingen:
Een reactie posten