Vandaag
verandert Museum Belvédère in Heerenveen in een gigantisch
muziekinstrument. Zes musici bespelen de materialen waaruit het gebouw
bestaat: het hout, glas, steen, metaal, de kunststoffen. Ook het geruis
van de elektrische apparatuur doet mee in Tasten, een compositie van
Arnold Marinissen, de uitvinder van de kunst van het musiceren met
gebouwen.
De geschiedenis van Tasten begon vorig jaar. Toen ontdekte Yoram Ish-Hurwitz, pianist en initiator van het Festival Oranjewoud, dat het gebouw eigenlijk al een instrument is. De betonnen platen aan de glazen pui bleken allemaal hun eigen toon te hebben, alsof ze zijn gestemd. Belvédère hoefde alleen nog bespeeld te worden.
Ish-Hurwitz: 'Nee, we gaan zeker niet hard trommelen tegen de pui van het museum. Toen het gebouw werd neergezet, moesten er bomen worden gekapt waarin veel vleermuizen woonden. De platen bieden nu beschutting aan de diertjes.'
Behoedzaam, om het dierenleven niet te verstoren, gaan de musici aan de gang. Met soms maar een wrijfbeweging van een vinger brengen de leden van het Amstel Saxofoonkwartet, de slagwerkster Ryoko Imai en Ish-Hurwitz de platen tot klinken. Het zachte geluid dat ze voortbrengen wordt opgevangen door microfoons en gesampled, samen met de overige materialen die ze ín het museum gaan bespelen.
Binnen, in het auditorium van Belvédère, zit bij de première niet alleen publiek, maar ook Arnold Marinissen. Achter zijn mengpaneel kiest de componist de klankcombinaties voor zijn stuk. Het publiek kan via camera's zien hoe de musici aan de gang zijn. Achtereenvolgens komen ze het auditorium binnen en beginnen ze aan het gedeelte van Tasten dat geschreven is voor hun eigen, vertrouwde instrumenten.
Dat is de passage waarop ze tijdens hun eerste repetitie hard aan het studeren zijn. Marinissen heeft een partituur geschreven waar Ish-Hurwitz en de andere musici hun handen aan vol hebben. Op een teken van de Ryoko barsten ze los in een explosie van springerige, nauwkeurig in elkaar grijpende bouwsteentjes.
Na afloop is Yoram Ish-Hurwitz enthousiast: 'Het stuk zit geweldig goed in elkaar. Gelukkig blijft het niet bij één uitvoering. We gaan in ieder geval de Hermitage bespelen, tijdens het Grachtenfestival, en het Groninger Museum tijdens het Peter de Grote Festival. Ik ben benieuwd naar de klankverschillen tussen die gebouwen. Ook zijn we benaderd door de organisatie van Leeuwarden, de culturele hoofdstad van Europa van 2018. Het is mijn droom om een tournee te maken langs gebouwen in alle tien steden die vanaf 2014 achtereenvolgens culturele hoofdstad zijn geweest. Dat zou recht doen aan de unieke kwaliteiten van dit werk.'
De geschiedenis van Tasten begon vorig jaar. Toen ontdekte Yoram Ish-Hurwitz, pianist en initiator van het Festival Oranjewoud, dat het gebouw eigenlijk al een instrument is. De betonnen platen aan de glazen pui bleken allemaal hun eigen toon te hebben, alsof ze zijn gestemd. Belvédère hoefde alleen nog bespeeld te worden.
Ish-Hurwitz: 'Nee, we gaan zeker niet hard trommelen tegen de pui van het museum. Toen het gebouw werd neergezet, moesten er bomen worden gekapt waarin veel vleermuizen woonden. De platen bieden nu beschutting aan de diertjes.'
Behoedzaam, om het dierenleven niet te verstoren, gaan de musici aan de gang. Met soms maar een wrijfbeweging van een vinger brengen de leden van het Amstel Saxofoonkwartet, de slagwerkster Ryoko Imai en Ish-Hurwitz de platen tot klinken. Het zachte geluid dat ze voortbrengen wordt opgevangen door microfoons en gesampled, samen met de overige materialen die ze ín het museum gaan bespelen.
Binnen, in het auditorium van Belvédère, zit bij de première niet alleen publiek, maar ook Arnold Marinissen. Achter zijn mengpaneel kiest de componist de klankcombinaties voor zijn stuk. Het publiek kan via camera's zien hoe de musici aan de gang zijn. Achtereenvolgens komen ze het auditorium binnen en beginnen ze aan het gedeelte van Tasten dat geschreven is voor hun eigen, vertrouwde instrumenten.
Dat is de passage waarop ze tijdens hun eerste repetitie hard aan het studeren zijn. Marinissen heeft een partituur geschreven waar Ish-Hurwitz en de andere musici hun handen aan vol hebben. Op een teken van de Ryoko barsten ze los in een explosie van springerige, nauwkeurig in elkaar grijpende bouwsteentjes.
Na afloop is Yoram Ish-Hurwitz enthousiast: 'Het stuk zit geweldig goed in elkaar. Gelukkig blijft het niet bij één uitvoering. We gaan in ieder geval de Hermitage bespelen, tijdens het Grachtenfestival, en het Groninger Museum tijdens het Peter de Grote Festival. Ik ben benieuwd naar de klankverschillen tussen die gebouwen. Ook zijn we benaderd door de organisatie van Leeuwarden, de culturele hoofdstad van Europa van 2018. Het is mijn droom om een tournee te maken langs gebouwen in alle tien steden die vanaf 2014 achtereenvolgens culturele hoofdstad zijn geweest. Dat zou recht doen aan de unieke kwaliteiten van dit werk.'
Biëlla Luttmer
de Volkskrant, 23 mei 2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten